Press ESC to close

شاهنامه یا ارباب حلقه‌ها | اول جی آر آر تالکین

نویسنده بریتانیایی به نام جان رونالد روئل تالکین که خالق دنیای فانتزی هابیت و ارباب حلقه‌هاست تاثیر گذارترین فرد ادبی جهان به لحاظ تغییر در ساختار فانتزی یک متن دراماتیک است. وی با الگوبرداری ذهنی و بازسازی تخیلات محض از سرچشمه روانی تاریخ توانست ادبیات را به گونه‌ای برای جامعه خود روایت کند که علاوه بر تاثیرات هیجانی پیوست اخلاقی را به همراه داشته باشد. تفاوت عمده و چشمگیر میان سایق‌های بکار رفته در متن ادبی تالکین و دنیای آفریده شده توسط نویسنده ضدیت موجود میان شخصیت‌ها و ایده‌آل‌گرایی در پردازش موقعیت است، به گونه‌ای که در تمام جنگ‌های شکل گرفته میان خیر و شر داستان، که عملا در متن دراماتیک چنین برداشت نمی شود و…

بر پهنه دریا | خوکدونی روی آب

بر پهنه دریا به کارگردانی مهزیار رضویان که در مجموعه فرهنگی هنری فرشچیان تا ۳۰ دی‌ماه روی صحنه است یک آنتاگونیسم در برابر ایدئولوژی جمعی است. قبل از اینکه بخواهم درباره نمایش اظهار نظر کنم باید این توضیح را دهم که به شدت این نمایش مرا به یادِ «خوکدونی» پازولینی انداخت و ما باید این مهم را قدر بدانیم که وقتی یک اثر می‌تواند ارجاعی درون متنی و مابه‌ازیی فرای آن داشته باشد یعنی دراماتورژی تحسین برانگیزی داشته. «بر پهنه دریا» اولین نمایشی بود که در تاریخ زندگی‌ام با کارگردانی پیروزفر در تهران دیدم. امروز اگرچه خاطرات غیرارادی من آنچان که انتظار داشتم برآورده نشد اما خوانشی که از متن شده بود را دوست داشتم و…

عمامه صورتی | مارکو پولو چگونه فیلم‌ساز شد؟

عمامه صورتی ساخته حسین شمقدری مسئله حجاب را شخصی و غیر اجتماعی دیده و این مهم جدای از بحث تکنیک در عُرف هم نفوذ می‌کند. وقتی از مستند صحبت می‌کنیم خیلی حرف بزرگی در زمینه تحقیق و حتی ساختار یک رسانه می‌زنیم. «عمامه صورتی» هیجانش را مدیون عنوانش است. چگونه می‌شود در کنار زنان بی‌حجاب بنشینیم و اگر هم قصد امر به معروف نداریم از جنس خودشان معروف شویم. اینگونه نه تنها معنای جامعه اسلامی زیرسوال می‌رود بلکه وقتی راوی داستانمان یک روحانی باشد باید خیلی حواسمان را جمع کنیم که و…

نمایش در اصفهان | نمایش، سیاست و دیگران

در دورانی زندگی می‌کنیم که سیاست، رویکرد ما به روابط انسانی و حتی خَلقی را تحت تاثیر خود قرار داده است و در این وانفسا نمی‌شود تفکری را نقادانه یا احیانا تولیدکننده یک جریان قرار داد. با توجه به صحبت با عوامل نمایش در اصفهان باید بگویم که وقتی ما نمایشی نداریم، طبیعتا منتقدی هم نخواهیم داشت. این نمایش نداشتن به این صورت است که مثلا فلان کارگردان می‌گوید: من برای نمایش خود محدوده مخاطب تعریف می‌کنم و شاید اگر برای بلند کردن برخی لوازم صحنه‌ هم نبود از مردان در پشت‌ صحنه کمک نمی‌گرفتم. نگاه جنسیت زده به نمایش حتی اگر احتمالا فیمینیستی هم نباشد و…

سکو | بی‌ادعا و شریف

سکو به نویسندگی و کارگردانی مصطفی شیرخانی که تا ۲۳ دی‌ ماه ۱۴۰۲ در مجموعه فرهنگی فرشچیان اصفهان به روی صحنه می‌رود، به اندازه یک نسل شریف و بی‌ادعاست. مهم‌ترین وجه متمایز این نمایش از دیگر آثار حاضر در روی صحنه بی‌ادعا بودن و زبان جامعه را شناختن است و از همه مهم‌تر آنکه می‌بینیم کارگردان در پایان آرزو می‌کند از تعداد زندانیان کم شود و به تعداد هنرمندان اضافه. ما مسئله در این نمایش می‌بینیم. مسئله‌ای که ادعای روشن‌فکری به اندازه کامو یا بکت ندارد و اندازه‌ی خود را در اجرا می‌داند. این مسئله داشتن از قصه داشتن نشات می‌گیرد. اندوه بزرگ من این بود که چرا همچون نمایشی به اندازه لیاقتش از آن استقبال نشده و تعداد اندکی که بیشتر آنها هم تئاتری بودند به تماشای اثر نشستند و…

گوش کن | از نابلدی تا روشنفکر بازی

گوش‌کن، نمایشی که به ظاهر کارگردان آن لیلا پرویزی است اما در واقعیت جمعی از دانشجویان امتحان خود را پس می‌دهند را نمی‌توان یک تئاتر نامید. نمایشی که تلاش دارد عنصر زن و زنانگی را به ساحت دیگری تلفظ کند و مدام دست ‌به دامان سگ‌کُشی بیضایی و تک گویی‌های نابخشودنی می‌شود. مسئله درست همین‌جا است که قصه اصلا آن‌گونه که بازیگرِ نمایش، پرنیان طباطبایی، نشان می‌دهد نیست. اگر در نمایش «دستمال من زیرکدوم درخت آلبالو گُم شده؟» با قصه مشکل داشتیم در این نمایش با بهم ریختگی اجرا و مدام تعویض شدن و…

دستمال من زیر کدوم درخت آلبالو گم شده | لطفا من را نقد نکنید

دستمال من زیر کدوم درخت آلبالو گُم شده؟ به نویسندگی و کارگردانی سعید محسنی که تا ۲۹ دی ماه ۱۴۰۲ ساعت ۱۹:۳۰ در سالن تماشای تالار هنر به روی صحنه می‌رود، اصلا دوست داشتنی نیست و نمی‌شود نمایشی را که مخاطب و بیننده‌هایش را به سُخره می‌گیرد دوست داشت. جدای از بازی خوب بازیگران که مژگان نوایی استادانه مهارت خود در کنترل عضلات صورت، بیان و فارق شدن از احساس را به نمایش می‌گذارد، داستان موجود در بطن نمایش را دوست ندارم. این دوست ندارم شخصی‌ است و می‌تواند کسی پس از پایان تماما وِل اجرا بگوید خیلی هم خوب بود و من خیلی چیزها ازش فهمیدم. در بدو نمایش ما تلویحا می‌بینیم که مژگان نوایی روبه تماشاچیان برمی‌گردد و می‌گوید: وا مگه خولند. این گفته از پرسش بزرگ که و…

گناه فرشته | زخم کاری بر پیکر قانون

گناه فرشته ساخته حامد عنقا که خود دانش آموخته حقوق قضایی است، شدیدا متکی به جنون و آوانگاردیسم در «زخم کاری» مهدویان بوده و نوعی از آلترناتیو اجتماعی را بیان می‌کند. با توجه به پخش قسمت اول آن و ژست‌های انتلکتوئل گونه شهاب حسینی در نقش یک وکیل مدافع شیطان، اشاره به سینمایی «وکیل مدافع شیطان» ساخته تیلور هاکفورد، و سینمای مرعوب کننده نولان که مهدویان نیز از آن کم بهره نبرده است، باید منتظر ماند و دید عنقا با آرمان‌شهرش چه می‌کند. اولین سوالی که تا به این‌جای قصه برای منِ بیننده به وجود آمده این است که آیا وکلای کاربلد همه شکل زیسته‌شان مدرن است و…

محمد خردادیان | این اسمش عشق نیست

محمد خردادیان؛ یک مثلث عشقی نافرجام، عنوان به اصطلاح مستندی است که شبکه منحوسِ من‌ و تو تهیه کرده. ابتدا باید این عنوان را از یک پخش تلویزیونی گسترده برداریم و به این رسانه‌های از بدو معاند عنوان شبکه ندهیم. اما حقیقت ماجرا این است که وقتی چنین آثاری به‌طور گسترده در فضای مجازی دست‌به‌دست می‌شوند و البته که برای کودکان در حال بلوغ جذاب است، دیگر نمی‌توان سکوت کرد و باید گفتمانی آلترناتیو داشت. محمد خردادیان اشتباه روایی در قصه‌اش دارد. ما چطور می‌توانیم احساس از بیخ غلط او به اِبی را باور کنیم در حالی که او همسرش را که به گفته‌ی خودش مانند مادر عاشقش بوده نادیده می‌گیرد و…

مامان و معنی زندگی | سرطان رسالت من است

مامان و معنی زندگی یک شاهکار روان‌شناسانه در حوزه نقد ارتباط موثر دکتر و بیمار، که از این پس باید آن را مراجعه کننده بنامیم، است. دکتر سپیده حبیب با ترجمه بی‌نظیر از این مجموعه داستان روان درمانی خدمت بزرگی به این ساحت از طبابت کشورمان کرده. قبل از آن‌که بخواهم وارد نقد موضوعی داستان‌ها و متن ادبی آن شوم باید این نکته مهم را یادآوری کنم که روان درمانی دارای شکل تعاملی است و نه تدافعی چرا که مراجعه کننده و مراجعه شونده هر دو در یک سطح قرار دارند، هردو آماده شنیدن و حرف زدن و…

مادام بوواری | نقد زن بودن در غرب

مادام بوواری نوشته گوستاو فلوبر از آن دست رُمان‌هایی است که نمی‌توان با کلمات آن را توصیف کرد. در یادداشت مهدی سحابی، مترجم، از امیل زولا نقل به مضمون دارد که: در مقایسه با آثار فلوبر کارهایی که ما می‌کنیم نمایشی است. این تعریف را هنگامی که فیلمِ سوکوروف «حفاظت و نگهداری»، بر این پایه تاسیس شده است درک کردم. ما با یک دکتر بی‌تجربه که با تجربه می‌نماید و خیلی هم لوس و ننر است طرف نیستیم. خواننده این رمان با انبوهی از مشکلات زنان روبه‌رو است که شکل واخواهی آن به نقد فرمِ زیست در غرب منتهی می‌شود. زن در ادبیات غرب همانند اجتماع آن یک ابزار تصور و…

دفتر یادداشت | پوآروی فراموش‌کار

دفتر یادداشت ساخته کیارش اسدی‌زاده یک جنایت بی‌دقت در حوزه کمدی و جنایی است. تلفیق کمیک و یا طنازی عطاران و معجونی، نتیجه‌ی پت و مت، لورل و هاردی یا نمونه وطنی آن: جمشیدی و درخشانی را نخواهد داد. این دو بازیگر به اندازه‌ای به کاراکتر تشخص طنز می‌بخشند که واقعا نمی‌توان دید در یک کاخ دو پادشاه وجود داشته باشد. اولین برخورد من با متن فیلم‌نامه این سریال از دیالوگ‌های دوست ایرج، معجونی، شروع می‌شود. ما وقتی از اثری در قاموس یک رسانه صحبت می‌کنیم باید میزان تاثیرگذاری آن بر روی مخاطب را در نظر بگیریم. به عنوان مثال در قسمت اخیر و…

error: به دلیل حفظ حقوق مولف شما مجاز به کپی و اننتشار مطالب نیستید