Press ESC to close

ادبیات

الحشاشین | قاتلانِ تاریخ

مذهب نیازی به تاریخ برای استحکام بخشیدن به قواعد خود ندارد برعکس این تاریخ است که برای روایت‌های مختلف اعم از درست یا نادرست نیاز  به مذهب دارد. سریال «الحشاشین» نیازمند یک سرکوب تاریخی به ضرب و زور مذهب است که آن را پیتر میمی مصری کارگردانی کرده. نسل امروز حوصله مطالعه تاریخ، چه طبری یا ترجمه‌های منصوری، را ندارد و بیگانگان با استقاده از قدرت رسانه بر این جهالت سرپوشِ داده‌ورزی می‌گذارند. این سریال را کامل ندیدم و البته که نمی‌توانم به نقاط ضعف سینمایی و آکادمیک آن اشاره کنم و…

Continue reading

هذیان هملت | خیانت به خانواده

Ali Rafiei Vardanjani 0

هذیان هملت به کارگردانی رهام بحیرایی و نویسندگی محسن رهنما از ۲۷ فروردین ساعت ۱۸ در سالن تماشای تالار هنر به روی صحنه می‌رود. قبل از آنکه به تحلیل این نمایش بپردازم باید این نکته را یادآوری کنم که قرار نیست مثلا منی که خیلی بهم حال داده‌اند و اسمم را زده‌اند مدیر رسانه از اثر ایراد نگیرم یا از روی دوستی و رفاقت هم که شده از کار خوب بگویم و برای آن مداحی کنم؛ از همین رو باید به چالش‌های عمیقی که در متن وجود دارد و همچنان متن را یک مانیفست برای خودبزرگ‌بینی می‌بینم اشاره کنم. این مانیفست که اسمش مونولوگ شده در نمایشنامه مخاطب را از چند زاویه مورد تهاجم قرار می‌دهد. اول معلوم نیست چرا در دل روایت شکسپیری و دانمارکی خود روی به هدایت و «بوف کور» آورده و درام را برای ایرانیزه کردن شبهه‌وار پیش می‌برد؟ و…

Continue reading

نقدی بر سینمای کمدی در ایران | تظاهر به شوخ‌طبعی

Ali Rafiei Vardanjani 0

نهنگ عنبر، هزارپا، فسیل و… یک گرایش خطرناک سینمایی هستند که ظاهرا تعامل خوبی با مخاطبان برقرار کرده‌اند اما اصلا سینمایی نیستند این وسط «تمساح خونی» جواد عزتی سرش بی‌کلاه مانده؛ سینمایی که برای تعلیق ساخته شده و خنده‌هایی که از مخاطب می‌گیرد هنرمندانه است. مشخصا وقتی درباره سینمای کمدی در ایران حرف می‌زنیم، درباره گرایشی از علاقه مخاطب به سینما حرف می‌زنیم که عقبه آن باز می‌گردد به «گنج قارون» ساخته سیامک یاسمی. مسئله اینجا است که سینمای ایران واقعا گرایش به کمدی سازی و…

Continue reading

شاهنامه | سالِ غم

Ali Rafiei Vardanjani 0

شاهنامه ابوالقاسم فردوسی را باید با طلا نوشت. اثری هنرمندانه که از هر بیت آن سخاوت و رستگاری آفرینش می‌شود. این اثر به عنوان تاریخِ همواره زنده ایران قبل از اینکه متمدنانه و فخرفروشنانه باشد وطن‌پرستی به شکل ادبی آن است. سرودن حماسه‌ای منظم که حدود ۶۱ هزار بیت داشته باشد کار بسیار هنرمندانه‌ای است که زاده‌ای به غیر از یک ایرانی توان آفرینش آن را ندارد؛ این فکت را در کنار آن قرار دهیم که چرا باید چاپ‌هایی که در کتاب‌فروشی‌های ما ارزشمند و با کیفیت از این شاهکار ادبی موجود هستند، بر اساس چاپ مسکو باشند؛ و اصلا چرا نباید یک ناشر ایرانی بهترین نسخه از شاهنامه را ارائه کند؟ در لابه‌لای تاریخ اصلی‌ترین منبع فردوسی و…

Continue reading

جنایت و مکافات | جنایت و فقر

Ali Rafiei Vardanjani 0

جنایت و مکافات نوشته فیودور داستایفسکی نه تنها ذات آدمی را واکاوی می‌کند بلکه سعی دارد در این واکاوی پندهایی از جنس سورائو، کافکا، به خواننده دهد. داستایوفسکیِ همیشه موعظه‌گر را در برادران کاراماروف که آخرین یادگار به جا مانده از او است بیشتر می‌توان لمس کرد تا در میان نامه‌‌ مادر راسکلنیکف به او یا گفت‌وگویی که با مارمالادوف در میخانه دارد و از سونیا می‌گوید. نیچه در جایی می‌گوید اگر انسان احساس نیاز کند با هرچگونگی خواهد ساخت. این فکت را در طیف وسیعی از رفتارهای اجتماعی می‌توان بکار گرفت اما هنگامی که خواننده رمان شما احساس می‌کند به مطالعه ادامه داستان نیاز دارد و…

Continue reading

رضا عطاران | نمایش خوشبختی

رضا عطاران بزرگترین واسطه میان مردم و تلویزیون بود. سریال‌های او «متهم گریخت»، «خانه به دوش»، «بزنگاه» و… که امروزه از رسانه ملی نیز بازپخش می‌شوند حاوی یک چارت مشترک با جنس ضعیف جامعه است که علاوه‌بر نمایش تنش در چنین خانواده‌هایی، تلاشی است برای به رخ کشیدن زیبایی‌های موجود در این تنش. خانواده‌هایی از نظر اقتصادی ضعیف اما در بنیاد و فرهنگ بسیار قوی. نکته بسیار مهم در این نمایش حفظ داستان و فرم داستانی در اوج محتوا است. آثار ذکر شده نه برای کلیپ‌های اینستاگرامی ساخته شده‌اند و…

Continue reading

گناه فرشته | وکیل عاشق موکل فارغ

Ali Rafiei Vardanjani 0

گناه فرشته ساخته حامد عنقا را حالا که ۸ قسمت از آن منتشر شده بهتر می‌توانم قضاوت کنم و با جرات بیشتری می‌گویم اثر بسیار بدی است. اثری که حقوق خوانده اما بویی از حقوق نبرده. گناه فرشته چیست؟ عاشق شدن؟ قتل انتسابی یا هر ماجرای دیگر. شهاب حسینی در این فیلم بیشتر مانکن است تا بازیگر. ما یک سری ژست‌های بازیگری از او می‌یبنیم که هیچ ربطی به بازی و هنر ندارد. نقطه مقابل او لادن مستوفی بد نیست اما در اکت‌های گاه و بی‌گاه نفس بازغی بازیگری دیده می‌شود. فیلم پایه فساد دارد و…

Continue reading

پاسیو | دژاوو الکساندر به غایت مایرا

Ali Rafiei Vardanjani 0

پاسیو به کارگردانی سید سعید دخیل علیان تا ۲۷ بهمن ساعت ۱۸ در تالار هنر اصفهان به روی صحنه می‌رود، نمایشی واضح برای زمان است و هیچ زمانی بدون داستان نخواهد بود. اریک امانوئل اشمیت فرانسوی جهان هولوگرافیک را خوب می‌شانسد و با همین دید توانسته چنین نمایشنامه‌ای خلق کند اما مسئله اینجاست که تا چه میزان چنین جهانی به فرهنگ ایرانی مرتبط است؟ مسلما پاسخ صفر است چرا که اصلا متوجه آن نخواهیم شد چرا الکساندر با دو نفر در رابطه است؟، و به نوعی این روابط تنها با لهجه اصفهانی و…

Continue reading

استاد نوروز پینه دوز | آبرو داری از تئاتر ملی

Ali Rafiei Vardanjani 0

استاد نوروز پینه دوز به کارگردانی عباس فخری در مجموعه فرهنگی هنری فرشچیان اصفهان تا ۱۱ بهمن ۱۴۰۲ ساعت ۲۰:۰۰ به روی صحنه می‌رود. ابتدا باید به این نکته مهم اشاره کنم که ما وقتی از نمایش در ایران حرف می‌زنیم به دنبال چنین مولفه‌هایی در تعابیر داستانی می‌گردیم و باید و حتما به این گونه نمایش‌ها بهای بیشتری نسبت به دیگر آثاری که علاوه‌بر اجرای بسیار ضعیف ربطی به فرهنگ ایرانی ندارند، دهیم. جدای از این‌که اسدالله اسدی دراماتورژ این این اثر بوده و ردپای او به شدت در اجرا دیده می‌شود باید این اعتراف را بکنم که و…

Continue reading

عمامه صورتی | مارکو پولو چگونه فیلم‌ساز شد؟

Ali Rafiei Vardanjani 0

عمامه صورتی ساخته حسین شمقدری مسئله حجاب را شخصی و غیر اجتماعی دیده و این مهم جدای از بحث تکنیک در عُرف هم نفوذ می‌کند. وقتی از مستند صحبت می‌کنیم خیلی حرف بزرگی در زمینه تحقیق و حتی ساختار یک رسانه می‌زنیم. «عمامه صورتی» هیجانش را مدیون عنوانش است. چگونه می‌شود در کنار زنان بی‌حجاب بنشینیم و اگر هم قصد امر به معروف نداریم از جنس خودشان معروف شویم. اینگونه نه تنها معنای جامعه اسلامی زیرسوال می‌رود بلکه وقتی راوی داستانمان یک روحانی باشد باید خیلی حواسمان را جمع کنیم که و…

Continue reading

نمایش در اصفهان | نمایش، سیاست و دیگران

Ali Rafiei Vardanjani 1

در دورانی زندگی می‌کنیم که سیاست، رویکرد ما به روابط انسانی و حتی خَلقی را تحت تاثیر خود قرار داده است و در این وانفسا نمی‌شود تفکری را نقادانه یا احیانا تولیدکننده یک جریان قرار داد. با توجه به صحبت با عوامل نمایش در اصفهان باید بگویم که وقتی ما نمایشی نداریم، طبیعتا منتقدی هم نخواهیم داشت. این نمایش نداشتن به این صورت است که مثلا فلان کارگردان می‌گوید: من برای نمایش خود محدوده مخاطب تعریف می‌کنم و شاید اگر برای بلند کردن برخی لوازم صحنه‌ هم نبود از مردان در پشت‌ صحنه کمک نمی‌گرفتم. نگاه جنسیت زده به نمایش حتی اگر احتمالا فیمینیستی هم نباشد و…

Continue reading

سکو | بی‌ادعا و شریف

Ali Rafiei Vardanjani 0

سکو به نویسندگی و کارگردانی مصطفی شیرخانی که تا ۲۳ دی‌ ماه ۱۴۰۲ در مجموعه فرهنگی فرشچیان اصفهان به روی صحنه می‌رود، به اندازه یک نسل شریف و بی‌ادعاست. مهم‌ترین وجه متمایز این نمایش از دیگر آثار حاضر در روی صحنه بی‌ادعا بودن و زبان جامعه را شناختن است و از همه مهم‌تر آنکه می‌بینیم کارگردان در پایان آرزو می‌کند از تعداد زندانیان کم شود و به تعداد هنرمندان اضافه. ما مسئله در این نمایش می‌بینیم. مسئله‌ای که ادعای روشن‌فکری به اندازه کامو یا بکت ندارد و اندازه‌ی خود را در اجرا می‌داند. این مسئله داشتن از قصه داشتن نشات می‌گیرد. اندوه بزرگ من این بود که چرا همچون نمایشی به اندازه لیاقتش از آن استقبال نشده و تعداد اندکی که بیشتر آنها هم تئاتری بودند به تماشای اثر نشستند و…

Continue reading
error: به دلیل حفظ حقوق مولف شما مجاز به کپی و اننتشار مطالب نیستید