چربی / این چربی مضر نیست / یادداشتی بر ادبیات منظم
«چربی» احمد قاسمی بهانه ای شد تا دوباره به کمال همزیستی با هنر برسیم و بنویسیم که : ادبیات ایران هنوز هم می تواند پرچم دار فرهنگ و هنر این سرزمین باشد . در همه آثار هنری از ادبی تا تجسمی این نکته بسیار اهمیت دارد که جهت فکری مولف چه معنایی را به واسطه ساختار تولید می کند . در حوزه ادبیات ساختار به معنای حقیقی کلمه تعریف متقنی ندارد و از انجایی که می توان وزن درونی واژگان را به چالش کشید باید گفت احمد قاسمی در این زمینه یکی از اوانگاردهای توسعه ادبی کشور محسوب می شود . برای اثبات این ادعا باید به شعری که پشت جلد این کتاب چاپ شده است اشاره کنیم : خون لبه تیز چاقو را ، تکه های گوشت گلوله را ، تو ، چگونه مرا زیبا خواهی کرد ؟ . این سروده می تواند ادبیات باشد و از سویی دیگر ادبیات را نقض کند که در ادامه بیشتر به ان اشاره خواهیم کرد .
بررسی تفکر فرا ادبی شاعر
در شعری که به ان اشاره شد و نمونه های دیگر ان در این مجموعه به وفور دیده می شود شاعر سرایش را به یک چالش شخصی تبدیل کرده است . هنگامی که از خون جا مانده بر لبه چاقو صحبت می کند و گلوله را با تکه های گوشت هم سان می پندارد مخاطب هرگز تجربه زیبایی از این تصویر مسموم ندارد اما قاسمی در پایان از مخاطب خاص انتظار خلق زیبایی دارد . این مشتی که شاعر به تخیل مخاطب می کوبد می تواند اندیشه ای مردانه و عاشقانه ای زنانه را بیان کند . در یکی دیگر از اثار موجود در این مجموعه می خوانیم : پرنده زخمی ، تا قبل از افتادن ، پرواز می کند . قبل از تحلیل ادبی این سروده باید به این نکته اشاره کرد که امروز در فضای مجازی همه با فشردن دکمه اینتر متن خود را به یک سروده تشبیه می کنند در حالی که ؛ متن ارائه شده نه قابلیت انتقال مفهومی را به مخاطب دارد و نه ارزش ادبی قابل سنجشی ، از این رو باید چنین سروده هایی را از شروع ادبیات هایکو تا نفوذ ان در بین مودبان ایرانی که یک رنسانس ساختاری محسوب می شود ، گزارشی از تجربه تخیلی مولف دانست . البته این تجربه همواره نمی تواند جهت مثبت داشته باشد و بعضا دیده می شود که به جای تاثیرات مثبتی که از اثر انتظار می رود ناخواسته مخاطب را دلزده و پژمرده می کند . ادبیات در نویسندگی خلاصه می شود و نویسندگی به معنای خلق یک جهان تازه است اما ادبیات به گونه چکامه سرایی جهان را به حقیقت ذاتی ان نزدیک می کند و باید این تفکر ماورایی خالق را ارزشمند و مقدس محسوب کرد .
پست مدرنیم یا فرا واقع گرایی
در همه سروده های به چاپ رسیده در مجموعه شعر چربی به این نکته کلیدی بر می خوریم که سراینده قبل از اینکه اگاهی کامل از واژگان استفاده شده در متن خود داشته باشد ، از ضمیر نا خود اگاه خود باخبر شده است . ضمیر ناخود اگاه در سه حالت به خلق یک اثر هنری به ویژه ادبی به مولف کمک می کند . حالت اول هنگامی به وجود می اید که سراینده عقده های روانی خود را با کاتارسیس (پالایش روح ، نظریه ارسطو) درونی به برون ریزی واژگانی مبدل می کند . حالت دوم هنگامی است که بعد از وقوع یک فاجعه روانی که شخصی را از نظر روحی سخت دچار چالش کرده است ضمیر ناخوداگاه انچیزی را که غیر قابل استفاده و برای شخص از نظر روانی خطرناک محسوب می شود از طریق خلق یک اثر هنری استخراج می کند و حالت سوم هنگامی است که فردی که در طول روز با ناهنجاری های اخلاقی و روانی متعددی روبه رو شده به خواب می رود و تصورات معکوسی را در خواب خود می بیند . همه این تفاسیر به ما کمک می کند تا بهتر و عمیق تر به خوانش این کتاب اوانگارد در حوزه ادبیات کشور بپردازیم و برای توسعه خوب نوشتن و خوب خواندن با جدیت بیشتری فعالیت کنیم .
علی رفیعی وردنجانی